ءتۇرى: ەل-ارنا گازەتى | وسى ارادان ەلارنا گازەتىنىڭ بارلىق ماقالالارىن كورۋگە بولادى..
مەندە ال-ارناعا جازبا-ماقالا جازامىن، وندا وسى ارانى باسىڭىز!
جولدانعان ۋاقىتى: 15:49 - 2020/04/14
ماقالا جولداۋشى: ЗАЙДЫН ОРАЗАҚЫН
ماقالا اپتورى: زايدىن ورازاقىن ۇلى
اپتوردىڭ مەكەن-جايى: الماتى قالاسى ناۋرىزباي اۋدانى
وسى ماقالانىڭ كىرىلشە نۇسقاسى، وسى ارانى باسىڭىزОсы мақаланың кірілше нұсқасы, осы араны басыңыз
جەلدى كەزەڭ
كۇنەس باسى شەكارا جەلدى كەزەڭ ،
ءدال سول تاۋدان بالقاشقا كەلدىڭ وزەن .
بابالاردىڭ تابانى باسقان تاسقا ،
شىعىپ قاشان شىڭىندا كەردى كەزەم .
قورىمى قولمەن قويعان قالادايىن ،
سول كەزەڭنەن باستايىن دالا ءجايىن
تىڭداردار بۇل مەكەننەن از تاريح ،
قۇلاق سال ۇرپاق ءبىلسىن ال اعايىن .
جەلى - تاستى كەمىرىپ سالعان جولاق ،
اق مىلتىق اتاد قىستا قاردان بوراپ .
ءبىر شىمشىم توپىراعىن جىلاپ تۇردىم ،
شىتىمنىڭ بۇرىشىنا سالعاندا وراپ .
ارشاسىنىڭ اق جاسىل قىلتاندارى ،
وندا جاساپ كەلەدى جۇرت اڭعالى .
شىندىق بۇندا اپامنىڭ ورەسىنەن ،
كەزقۇيرىقتىڭ ، قارعانىڭ قۇرت العانى .
بۇل مەكەندە شىعادى پۇلىس جەردەن ،
قىز تانىسقان جورعامەن كۇمىستەلگەن .
تاۋلارىنان ىلەگە قۇيىپ بۇلاق ،
بالقاشقا بالىق تۇنىپ ىرىس كەلگەن .
و ... قۇدىرەت جۇرسەڭىز سۋ جاعالاپ ،
تاڭداي قاقپاي وتپەيسىز نۋعا قاراپ .
ۇشىپ بارعىم كەلەدى جەلبىرەتىپ ،
كوكتى ، كۇندى قىراندى تۋعا قاداپ .
جازدا تاۋى اق قار مەن مۇز بوكتەرگەن ،
وزەننەن وتە المايسىڭ كۇزگى وتكەلدەن .
وندا ساحتان سالىنعان سانسىز بەلگى ،
ۇيسىننىڭ توبەلەرى تىزبەكتەلەگەن .
ول مەكەن قازاق كوپتى كورگەن مەكەن ،
تاڭجارىق داستان جىرىن ورگەن مەكەن .
ءتورت قىزايعا ساسان مەن بايەكەلەر ،
قونىستى بەس توبەدە بولگەن مەكەن .
ول مەكەن بىزگە قونعان قارتتان توتەم ،
ول مەكەن قازاق كوشىن ارتقان مەكەن ،
اكبار – سەيت وق اتقان قىتايلارعا ،
كۇمبىرلەتىپ ءاشىم كۇي تارتقان مەكەن .
ول مەكەن قازاق سالتىن ۇققان مەكەن ،
قورىمىنا كوپ سىردى بۇققان مەكەن .
اق قار ، كوك مۇز قۇرسانعان شوقىسىنا ،
قابانباي قۋ باس اتپەن شىققان مەكەن .
ول مەكەن ۇيسىن ، ساقتان قالعان مەكەن ،
قاراساي ات ويناتىپ بارعان مەكەن .
شىدە ، قابىل باتىرلار ەرلىك جاساپ ،
دوسبايلار جۇيرىك باپتاپ سالعان مەكەن .
كۇنەس باسى شەكارا جەلدى كەزەڭ ،
ءدال سول تاۋدان بالقاشقا كەلدىڭ وزەن .
بابالاردىڭ تابانى باسقان تاسقا ،
شىعىپ قاشان شىڭىندا كەردى كەزەم .
ناراتتا
ناراتتا تاۋلار بيىك ، تالدار نازىك ،
ىزدەسەڭ ءدال وسىندا التىن قازىق .
تۇرعاندا تاڭقۇرايى ، بۇلدىرگەنى ،
نە قىلام بايلىق ىزدەپ التىن قازىپ .
ناراتتا جۋسان ءدارى ، گۇلدەر كوركەم ،
جاساپ ال قالاۋىڭشا بۇردەن جەلكەن .
اتپەنەن اياڭداتىپ شىقساڭ قىرعا ،
الدىڭنان ويناقتايدى سەرى سەركەڭ .
ناراتتا سىڭعىرلايدى قۇيعان بۇلاق ،
ۇمىتپاستاي سول ءۇندى جيعان قۇلاق .
وزەن ءىشىن ورلەسەڭ تاۋ جاعالاپ ،
سارقىراما جاتادى قۇزدان قۇلاپ .
ناراتتا شىق ءمولدىرەپ تاڭ اتادى ،
قيماي جازدا قيىلىپ كۇن باتادى .
ىرگەڭە كەپ قوناقتاپ ەلىك تۇندە ،
ەرتە تۇرىپ ەركەلەپ قىردى اسادى .
ناراتتا ىركىت تەڭىز ، قىمىز بالداي ،
جەلىدە قۇلىنى توق ، بيە جارداي .
قالادان كەلىپ قايتقان قۇربىم ەمەس ،
مەنىڭدە قۇمارىم ءجۇر ءبىر كۇن قانباي .
ناراتتا اسۋ بيىك ، دالا كيىك ،
شوقىسىنا تۇر انە اسپان ءتيىپ .
تۇنىندە جۇلدىز سامسىپ جىمىڭداسا ،
توسكەيى جاتىر انە جاسىل كيىپ .
ناراتتا اسپان ءمۇلدىر ، سۋلار ءزامزام ،
قۇراعى ، راۋعاشى ، نۋى ماڭگى ءان .
قاراپ تۇرساڭ كوركىنە كوز تويمايدى ،
ناراتتا وتكەن ءومىر – اي شىركىن جالعان .
تۋعان جەر
نەگە جۇرگەن جالىن جىر تۋىنداماي ،
توبە قۇيقام دۋىلداپ شىمىرلاماي ،
قۇمارلانىپ ىشپەگەم سۋىن قالاي ؟
قالايشا بايقاماعام بۇنىم قالاي ؟
وزەگىمدى ءورت قىسىپ بۋىلعانى – اي ،
جانىم سونشا تولقىدى بۇگىن قالاي ؟
ورىن تاپپاي قويارعا مىنا مەنى ،
ساعىنىشى جانىمدى قۋىرعانى – اي .
سيقىر اۋەن الىستان سىبىرلادى – اي ،
بازارداعى بولۋشەد شۋىل قالاي ؟
تاڭعۋراي ، قاراقاتتار شىرىنعا باي ،
جۇلدىز قالاي ، اي قالاي ، تۇنىڭ قالاي ؟
قار جاستانىپ جاتىرما شىڭىم قالاي ؟
عاشىعىمنىڭ تىڭداپ ەم سىرىن تالاي ؟
ۇشىپ بارىپ قۇشۋعا امالىم جوق ،
اڭساعاننان سىزداعان شىبىن جان - اي .
كوبەلەك ، ارا ، قوڭىز ، شىبىندار – اي ،
جىبىرلاپ شىعۋشى ەدى ۇلۋ قالاي ؟
تاڭ اتقاندا ايمالاپ گۇلىڭدى اراي ،
تىرلىك قالاي ، بولۋشەد قىبىر قالاي ؟
كوسىلمەپپىن كەرگە اۋناپ قۇرىمعا باي ،
جەلىدەگى تۇر ەكەن قۇلىن قالاي ؟
كوز جاس بوپ اشىپ بارىپ كەڭسىرىگىم ،
كەڭىردەكتەن قولقامدى سۋىرعانى – اي .
ورسەم دەپ ەم تۋعان جەر جىرىڭ قالاي ؟
تەربەلىپ تۇر جەمىسىڭ بۇرىڭ قالاي ؟
ەركە قىزدار ورەتىن بۇرىمدار – اي ،
كەتىپ ەدىك قورعاشتاپ قىرىنداماي ،
الما باققا تۇسەتىن ۇرىڭ قالاي ؟
قىز قۋارلار تويداعى دۇبىر قالاي ؟
شىتىناپ شىقىر – سىقىر سىزات الىپ ،
باستى اكەتتى – اۋ تۇرماسام قىبىرلاماي .
كەڭ كوسىلگەن كوكتەمگى قۇلىن دالا – اي ،
اڭساماسىن ءوزىڭدى ۇلىڭ قالاي ؟
ءيىسىڭدى ۇمىتسىن مۇرىن قالاي ،
تومەندەسىن سانامنان قۇنىڭ قالاي ؟
كىندىك كەسكەن كيەلى شىرىن دالا – اي .
شىعۋشى ەدى سار قۋراي ۇنىڭ قالاي ؟
ەركىن ويناپ جۇرگەندە ەتەگىڭدە ،
كۇرمەۋ جۇرگەن و ءتاۋبا ءتىلىم قالاي !
كۇنەسىم
كۇنەسىم :
كۇن سۇيىپ سەنى كۇلەسىڭ .
شولپانمەن بىرگە جىميىپ ،
تۇندىگىن ءتۇننىڭ تۇرەسىڭ .
كۇنەسىم :
تامىردا اققان جىر ەسىم .
جابىققان ساتتە جارىق ەتىپ ،
جانىمدى جەبەپ جٷرەسىڭ .
كۇنەسىم :
ساۋلەسىن شاشقان نۇر ەسىم .
پەندەلىك باسقا تۇسكەندە ،
باستىرماي تۇرسىڭ كۇرەسىن .
كۇنەسىم :
سانامدا تۇرعان شىڭ ەسىم .
ەركەلەپ ۇلىڭ سەزبەپتى ،
ساعىنش مەڭدەپ ءجۇر ەسىن .
كۇنەسىم :
كەۋدەمدە تاققان گۇل ەسىم .
ساعىندىم سۇلۋ كوركىڭدى ،
تۇسىمە كۇندە كىرەسىڭ .
كۇنەسىم :
جارىقتىڭ بەرگەن ۇلەسىن .
ساعىندىم سەنى ساعىندىم ،
الىستا ءجۇرمىن بىلەسىڭ !
كۇنەسىم :
جەلىڭدى سۇيەم مىنە شىن .
ناراتتان سوققان اق بوران ،
قوينىما كىرىپ تۇنەسىن .
ناراتىم
ناراتىم ،
كوركەمسىڭ قانداي دارا تىم !
بيىككە مەنى سامعاتقان ،
ۇشىرعان شىڭعا قاناتىم .
ناراتىم ،
دارا بەل سەندە دارا ءتۇن !
الىستا جۇرىپ كۇنىم جوق ،
ساعىنباي سەنى قالاتىن .
ناراتىم ،
اسۋى بيىك اباتىم !
قۋرايىڭ سەنىڭ وركەستىر ،
جەل تۇرسا سىرناي سالاتىن .
ناراتىم ،
سەندە ەكەن شەكسىز دالا تىڭ !
جامىلىپ جاتىر ەكەنسىڭ ،
ءجانناتتىڭ جاسىل ماناتىن .
ناراتىم ،
تاۋىڭنان بۇلاق شاباتىن !
جۋسانىڭ شيپا دەرتىمە ،
ەرىكسىز مۇرىن جاراتىن .
ناراتىم ،
ساۋلەتىڭ قانداي ساناتىڭ ؟
تۇنىپ تۇر سەندە سۇلۋلىق ،
دالاڭدا سىرلى جاراسىم !
ناراتىم ،
بايگەدەن كەلگەن جابى اتىڭ .
قيالعا ءمىنىپ وزىڭە ،
بولدىم مەن كۇندە باراتىن .
ناراتىم ،
باپتاعان ناعىز نار اقىن .
وزىڭنەن العان سياقتى ،
ەسىمىن تۇنىق تاڭ اتىن .
نارات
ساعىنىدىرىپ تۇراتىن ازى كۇرەڭ ،
ويقوي مەنىڭ دالام – اي جازى كىلەم .
ناراتىمدى كەتكەندە جىلى جاققا ،
قيمايدى قارىلعاشى ، قازى بىلەم .
تال ، شەتەن ، قىزىل قايىڭ ، توپ قاراعاي ،
جەر بەتىندە ءبىر توتەن شوق قالاداي .
جابايى الما ، قاراقات ، مويىل اعاش ،
ىرعالىپ تومپاڭدايدى توق بالاداي .
ۇيسىننىڭ باستاۋ العان توبەلەرى ،
ساحتار مەكەن ەتكەن جەر ، شوبەرەلى .
سارى ارقامەن تۇتاسقان بۇل تاريح ،
قازاقيا بوپ قازىر كوگەرەدى .
جەلدى كەزەڭ ، كوك ناۋا ، قارا سايى ،
قورىمىندا اڭ جورتقان دارا ءجايى .
ءۇش اسۋدىڭ قاراساڭ بيىگىنە ،
تۋادى تاۋ جاستانىپ قاراشى ايى .
وڭگىر قورا ، شەت مەركى ، جال قاراعاي ،
ءجايلىسىڭ كوكتەۋ ، جايلاۋ مالعا قالاي ؟
ناراتتىڭ كەرىن باسقان كەر بەستىنىڭ ،
كوركىنە تۇرا المايدى حان قاراماي .
اق وزەن ، سار شوقىسى ، ايدارلىسى ،
تەك قانا ءجاننات دەگەن جايدان كىشى .
كوركىنە تاڭ قالعاندار سابىلادى ،
كەلىپ جاتىر اۋەلى ايدان كىسى .
اراسان ، قويتاس ، قورىم باس ىلگەن تاۋ ،
تاۋسىلماس قوينىڭداعى جاسىلمەن باۋ .
ءبىر تال ءشوبىڭ جۇلىنسا مەن دايىنمىن ،
بولۋعا سونى ىستەگەن عاسىرمەن جاۋ .
جەل تالى ، قىزىل اشا ، كىشى مەركى ،
كەز قۇيرىق ، ۇلار ، قىران قۇسى كوركى .
و قۇدىرەت ويلاساڭ جايلاۋ ءتوسىن ،
ناراتقا سۇيرەلەيدى كىسىنى ەركى .
قايىڭ ساي ، بايانجۇرەك ، بايگە توبە ،
ءجايلى قونىس جاپ – جاسىل باي كەتەمە ؟
ناراتتىڭ ءشوبى شۇيگىن ، سۋى ءزامزام ،
سۇلى داي ءتورت تۇلىككە قاي بەتەگە .
ۇلاستاي ، وزەن ءىشى ، قارا تەرەك ،
ەكى اتتاساڭ اشقان گۇل ، ارا شەلەك .
مالشىلار كۇزگە قاراي پىشەن شاۋىپ ،
ءشوپ تاسيدى وگىزگە شانا شەگىپ .
اق قولتىق ، ءيىنجار ، ارال ، تاي اسۋى ،
وزەنى تارامدالعان جايا سۋى .
تاڭعۋراي ، قاراقاتى ، بۇلدىرگەنى ،
بولمايدى دەرتكە شيپا قاي اسىلى .
قارا سۋ ، قاروي ، يىنتال ، سۋ جىرعان جەر ،
توي جاساپ كوكپار تارتقان دىر دۋماندى ەل .
شالكودە سەندە شىبىق ءمىنىپ ءوستىم ،
قاسيەتىڭنەن اينالدىم جىر قۋعان جەر .
تۋعان جەرىم بەسىگىم
كوركەم ىلە كۇن شىققان جەر ، بەسىگىم ،
كوكەيىمدە التىن ءارىپ ەسىمىڭ .
تاڭىڭ سامال ، تۇسىڭ تۇنىق كۇمىستەي ،
كەشىڭ كەرىم ، جانعا شۋاق بەسىنىڭ .
كوركەم ىلە كۇنى كۇلگەن كۇنەسىم ،
جۇرەگىمدە جىلۋ شاشقان بۇل ەسىم .
شاھارىڭدا جاتقان اناۋ بەس توبە ،
ۇيسىندەردىڭ ايشىقتاپ تۇر ۇلەسىن .
كوركەم ىلە كۇن نۇر شاشقان ناراتىم ،
الىس كەتسەم قولداپ جۇرەر قاناتىم .
جىرلاپ سەنىڭ تاۋسا المايدى كوركىڭدى ،
جاز ، قىسىڭدى ، تاۋ ، سۋىڭدى بار اقىن .
كوركەم ىلە كۇن شاعىلعان شالكودەم ،
مىڭعىرعان مال ءشيىرى بار شار توبەم .
ساۋىر ، جايا ، قۇيرىعىنا ماي جيعان ،
كوشپەن بىرگە ساپىرىلعان مال تومەن .
كوركەم ىلە ، قۇتتى قونىس ، الدى اسپان ،
الىپ تاۋدا اق باس شىڭدار جالعاسقان .
سەنى مەننەن ەشكىم تارتىپ الا الماس ،
بالبالىڭدا باتبيىپ تۇر بار داستان .
زايدىن ورازقىن ۇلى
قوسىمشا جۇكتەلگەن سۋرەتتەرى:
كەلۋ قاينارى: http://www.elarna.net/oku.php?tur=11&id=2324
