«يحسان» ءسوزى جاقسىلىق، ىزگىلىك جانە شىنايىلىق دەگەن ماعىنالاردى بىلدىرەدى.

ادىلدىكتى تۋ ەتكەن مۇسىلمانداردىڭ باسشىسى، ساڭلاق ساحابا حازىرەتى ومار بين حاتتاب (ر.ا) ريۋايات ەتكەن حاديستە جابىرەيىل پەرىشتە (ع.س.) ەكەۋىنىڭ اراسىندا بولعان عيبراتتى وقيعادا اللا ەلشىسى (س.ع.س.) جابىرەيىل پەرىشتەنىڭ يحسان دەپ نەنى ايتامىز دەگەن سۇراعىنا: «يحسان دەگەنىمىز – اللا تاعالانى كورىپ تۇرعانداي قۇلشىلىق جاساۋىڭ. سەبەبى، سەن ونى كورمەسەڭ دە ول سەنى كۇمانسىز كورىپ تۇرادى»، – دەگەن ەكەن.

يا، يحسان – بۇل اللانى كورىپ تۇرعانداي قورقىنىشپەن، شىنايىلىقپەن، جاۋاپكەرشىلىكپەن قۇلشىلىق قىلۋ. ءار ىستە، ءار قۇلشىلىقتا شىنايى بولۋ. اللا تاعالا ءبىزدىڭ ءار ءىسىمىزدى، ءسوزىمىزدى، ويىمىزدى، نيەتىمىزدى بىلەدى. قۇران كارىمنىڭ «باقارا» سۇرەسىنىڭ ء255-شى اياتىندا: «ول سونداي اللا، ودان باسقا سيىنۋعا لايىق كۇش-قۇدىرەت جوق. ول ءتىرى جانە باقىلاپ تۇرۋشى. ول ۇيىقتامايدى جانە قالعىمايدى. (ۇيىقتاۋ، شارشاۋ دەگەن سياقتى ماحلۇقتارعا ءتان كەمشىلىك اتاۋلىدان پاك) جەتى قابات اسپان مەن جەردەگى بارلىق نارسە ونىڭ يەلىگىندە»، – دەپ ەسكەرتەدى.

وسى اياتتاعى اللا تاعالانىڭ سيپاتتارىن ءاردايىم جۇرەگىمىز بەن ويىمىزدا ساقتايتىن بولساق ەكى دۇنيەدە يگىلىككە جەتەمىز دەپ ءۇمىت ەتەمىز. قاسيەتتى قازاق توپىراعىندا يمان جانە يحسان دەڭگەيى جوعارى قانشاما تاقۋا جاندار وتكەن. اتاپ ايتار بولساق وتىراردا ارىستانباب، ماڭعىستاۋدا بەكەت اتا، ت.ب. تۇركى جۇرتىنان شىققان تانىمال تۇلعالار اسىل ءدىنىمىز يسلامنىڭ دامۋىنا جانە يحسان ءىلىمىنىڭ جاندانۋىنا مول ۇلەس قوسقان. سولاردىڭ ىشىندە حازىرەتى قوجا احمەت ياسساۋي بابامىزدىڭ ونەگەلى ءومىرى مەن رۋحاني دۇنيەلەرىن وزىمىزگە ۇلگى ەتۋگە بولادى.

سول بابامىزدىڭ «ديۋاني حيكمەت» دەپ اتالعان دانالىق كىتابىندا مىناداي ولەڭ جولدارى كەزدەسەدى:

«بىسمىللا» دەپ بايان ەتتىم حيكمەت ايتىپ،
شاكىرتتەرگە ءدۇر مەن گاۋھار شاشتىم مىنە.
جاندى جالداپ، قايعى شەگىپ، قاندار جۇتىپ،
مەن «داپتەر ءساني» ءسوزىن اشتىم، مىنە.

سوزدى ايتتىم كىمدەرگە دە ەتسە تالاپ،
اشىق سويلەپ جاقىن جاندى جانعا بالاپ.
ءعارىپ، پاقىر، جەتىمدەردىڭ باسىن سيپاپ،
ءدىنى قاتتى حالايىقتان قاشتىم، مىنە.

قايدا جۇرسەڭ كوڭىل جۇمساق، سىپايى بولعىل،
كورە قالساڭ ءمۇساپىردى دامدەس بولعىل.
ماحشاركۇنى قۇزىرىنا جاقىن بولعىل،
مەنمەنسىنگەن حالايىقتان قاشتىم، مىنە.

عارىپ، پاقىر، جەتىمدەردى راسۋل ءبىلدى،
سول كەشتە ميعراج شىعىپ، ديدار كوردى.
قايتىپ ءتۇسىپ، ءعارىپ، پاقىر، ءحالىن ءبىلدى،
عارىپتەردىڭ جايىن ۇعىپ كەلدىم، مىنە.

ۇمبەت بولساڭ، عارىپتەرگە جاقىن بولعىل،
ايات، حاديس ايتقاندارعا قۇلاق سالعىل.
ىرزىق بەرسە، تاعدىرعا قاناعات قىلعىل،
قاناعات قىلىپ ساۋىق شارابىن ءىشتىم، مىنە.

مادينەگە راسۋل بارىپ، بولدى ءعارىپ،
عارىپتىكتە بەينەت تارتىپ، بولدى عاشىق.
جاپا تارتىپ، جاراتقانعا كەلگەنى انىق،
ءعارىپ بولىپ، اۋىر جولدا باستىم، مىنە.

اقىلعا ەرسەڭ عارىپتەردى مەيىرىممەن ءسۇي،
مۇستافاداي ەلدى كەزىپ، جەتىمدى جىي.
دۇنيەقوڭىز، پاسىقتاردان بويىڭدى تىي،
بويىم تىيىپ دارياداي تاستىم، مىنە.

جەتى جاستا ارىستان بابقا قىلدىم ءسالام،
مۇستافانىڭ اماناتىن بەر دەپ ماعان.
سول مەزەتتە مىڭ ءبىر زىكىر ەتتىم تامام،
ءناپسىم تىيىپ اللاعا بەت بۇردىم، مىنە.

قۇرما بەرىپ، باسىم سيپاپ، نازار سالدى،
سول ساتتە ول دۇنيەگە ساپار سالدى.
قوشتاسىپ بۇل الەممەن كەتە باردى،
مەكتەپ كورىپ، قايناپ تولىپ تاستىم، مىنە!

قوجا احمەد ياسساۋي بابامىزدىڭ ماعىنىاسى تەرەڭ دانالىققا تولى حيكمەتتى ولەڭ جولدارىنان ول كىسىنىڭ اللا تاعالاعا دەگەن بەرىك يمانى مەن مۇحاممەد پايعامبارىمىزعا(س.ع.س.) دەگەن شىنىايى ماحابباتىنىڭ وتە جوعارى دەڭگەيدە بولعاندىعىن بايقايمىز. ول كىسىگە اللانىڭ راحىمى بولسىن!

قورىتا ايتقاندا يمانىمىزدىڭ كامىلدىگى ءبىزدىڭ كۇندەلىكتى جاساپ جۇرگەن امالدارىمىزدىڭ كوركەم جانە شىنايىلىعى يحسان دەڭگەيىن بىلدىرەدى ەكەن. ىلايىم، اللا تاعالا يمانىمىزدى كامىل جانە امالدارىمىزدىڭ كوركەم بولۋىن ءناسىپ ەتسىن!

نۇرجان ەسكەندىرۇلى
نۇر-سۇلتان قالاسى
«AQ MESHIT» مەشىتىنىڭ نايب يمامى

دەرەككوز: muslim.kz