اسسالاۋماعالەيكۋم! نارەستە قىز نەمەسە ۇل بولعان جاعدايدا شاريعات بويىنشا نە ىستەۋ كەرەك؟ مىسالى قازاقتار 40 كۋننەن كەيىن شاش الادى. ال شاريعاتتا بالا دۇنيەگە كەلسە 7 كۇننەن كەيىن شاشىن الىپ، سونىڭ سالماعىنداي كۇمىس ساداقا ەتۋ كەرەك دەيدى.
جاۋاپ ۋاعالەيكۋماسسالام!
سابيگە جەتى كۇن تولعاندا اقيقا قۇربانىن شالۋ – مۇستاحاپ امال. وسى كۇنى قۇربان شالعاننان كەيىن ازان شاقىرىپ ات قويىپ، شاشىن الۋ جانە شاشىنىڭ سالماعىنداي التىن نەمەسە كۇمىستەن ساداقا بەرۋ – سۇننەت. فاتيما انامىز دۇنيەگە حاساندى اكەلگەندە، پايعامبارىمىز (س.ع.س.):«نارەستەنىڭ شاشىن ال جانە شاشىنىڭ سالماعىنداي كۇمىستەن ساداقا بەر»[1]، – دەگەن. عۇلامالار التىندى كۇمىسكە قياس (سالىستىرۋ) قىلعان. اقيقا قۇربانىن ءسابي باليعات جاسىنا تولعانعا دەيىن شالۋعا دا رۇقسات ەتىلگەن.
قۇربان ايتتا قۇرباندىققا جارايتىن مالدار اقيقا قۇربانىنا دا جارايدى. ياعني، شالىناتىن مالدىڭ ەكى كوزى دە كورەتىن، تىستەرىنىڭ جارتىسىنان كوبى ساۋ، ءمۇيزىنىڭ ءبىرى نەمەسە ەكەۋى بىردەي تۇبىنەن سىنباعان، قۇلاعى مەن قۇيرىعىنىڭ جارتىسىنان كوبى ساۋ جانە كوتەرەم دەيتىندەي ارىق ەمەس بولۋى كەرەك. جاراتىلىسىنان قۇلاعى مەن قۇيرىعى جوق، سونداي-اق ءوز اياعىمەن جۇرە المايتىنداي دارەجەدەگى اقساق مال اقيقا قۇربانىنا جارامسىز. قىز بالالار ءۇشىن دە اقيقا قۇربانىن شالادى. ۇل نە قىز دەپ بولەجارماي ءارقايسىسىنا ءبىر قويدان شالسا جەتكىلىكتى[2].ال، «ۇل بالاسىنا ەكى قوي»، «قىز بالاسىنا ءبىر قوي» سويعىسى كەلگەندەردىڭ بۇل نيەتتەرى دە اللا ەلشىسىنىڭ سۇننەتىنە تەرىس ەمەس[3]. اقيقا قۇربانىن شالار كەزدە:«بيسميللاھي، اللاھۋ اكبار. اللاھىم، بۇل سەنىڭ ريزالىعىڭ ءۇشىن شالىنعان پالەنشەنىڭ اقيقا قۇربانى»– دەلىنەدى.
[1]احماد، ء(نايلۇل-اۋتار، 5/136
[2]و.ن.بيلمەن، عىلىمحال: اقيقا قۇربانى ءبولىمى
[3]يبن ءماجا، 3163