ەگەر وتباسى مۇشەلەرىنىڭ ءبىرى ءوز بولمەسىندە وتىرسا، ول جەرگە كىرەردە رۇقسات سۇراپ كىرىڭىز. سوندا جاقىنىڭىزدى ىڭعايسىز جاعدايدا قالدىرمايسىز. تۋىس-جاران بولسىن، الىس ادام بولسىن نەمەسە اتا-اناڭ، ۇل-قىزدارىڭ، ۇلدارىڭ بولسىن، ولارعا رۇقسات سۇراپ كىرىڭىز.

روى الإمام مالك في "الموطأ" عَنْ ءعَطَاِ بْنِ يَسَارٍ مُرْسَلاً: "أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ سَأَلَهُ رَجُلٌ، فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَسْتَأْذِنُ عَلَى أُمِّي؟ فَقَالَ: نَعَمْ. قَالَ الرَّجُلُ: إِنِّي مَعَهَا فِي الْبَيْتِ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: اسْتَأْذِنْ عَلَيْهَا. فَقَالَ الرَّجُلُ: إِنِّي خَادِمُهَا. فَقَالَ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: اسْتَأْذِنْ عَلَيْهَا، أَتُحِبُّ أَنْ تَرَاهَا عُرْيَانَةً؟! قَالَ: لَا. قَالَ: فَاسْتَأْذِنْ عَلَيْهَا".

«بىر كىسى اللا ەلشىسىنەن (اللانىڭ وعان سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن): «انامنىڭ الدىنا كىرەردە دە رۇقسات سۇرايمىن با؟» – دەپ سۇرادى. اللا ەلشىسى (اللانىڭ وعان سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن): ء«يا»، – دەدى. الگى كىسى: «مەن اناممەن ءبىر ۇيدە تۇرامىن»، – دەدى. اللا ەلشىسى (اللانىڭ وعان سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن): ء«بارىبىر، رۇقسات سۇراپ كىر»، – دەدى. الگى كىسى: «مەن انامنىڭ قىزمەتىندەمىن عوي»، – دەگەندە، اللا ەلشىسى (اللانىڭ وعان سالاۋاتى مەن سالەمى بولسىن): «قالاي بولسا دا، رۇقسات سۇراپ كىر. سەن اناڭدى كيىمسىز كورۋدى قالايسىڭ با؟!» – دەدى. ول: «جوق»، – دەدى. اللا ەلشىسى: «ولاي بولسا، ونىڭ الدىنا رۇقسات سۇراپ كىر»، – دەدى» (يمام ماليك)[1].

القامادان: ء«بىر كىسى ابدۋللا يبن ماسعۋدقا (ر.ا.) كەلىپ: «انامنىڭ الدىنا كىرۋ ءۇشىن رۇقسات سۇرايمىن با؟» – دەدى. ابدۋللا: «اناڭمەن جۇزدەسكىڭ كەلگەن ءار ۋاقىتتا رۇقسات سۇرايسىڭ»، – دەدى» ء(ال-بۇحاري)[2].

ابدۋللا يبن ماسعۋدتىڭ (ر.ا.) ايەلى زەينەپ (ر.ا.): «ابدۋللا ءبىر ءىستى ءبىتىرىپ كەلىپ، ەسىككە جاقىنداعاندا، ءبىزدى ىڭعايسىز جاعدايدا قالدىرماس ءۇشىن جوتكىرىنەتىن»، – دەگەن» (يمام احماد، ءابۋ ءداۋد، يبن ءماجاھ)[3].

يبن ماسعۋدتىڭ (ر.ا.) ايەلى زەينەپتەن (ر.ا.): «ابدۋللا ۇيگە كىرەردە جوتكىرىنىپ، داۋىس شىعاراتىن» (يبن ءماجاھ)[4].

مۋسليم يبن نۋزايردەن: ء«بىر كىسى حۋزايفا يبن ءال-ياماننان (ر.ا.): «انامنىڭ الدىنا كىرۋ ءۇشىن رۇقسات سۇرايمىن با؟» – دەپ سۇرادى. حۋزايفا: «ارينە، اناڭنىڭ الدىنا رۇقسات سۇراماي كىرەتىن بولساڭ، ىڭعايسىز جاعدايعا تاپ بولۋىڭ مۇمكىن»، – دەدى» ء(ال-بۇحاري)[5].

اتاقتى ساحابا تالحا يبن ۋبايدۋللانىڭ ۇلى مۇسا يبن تالحا (ر.ا.) بىلاي دەدى: «اكەممەن بىرگە انامنىڭ الدىنا كىرمەك بولدىق. ءبىرىنشى اكەم كىردى، ارتىنشا مەن كىرە بەرگەنىمدە، اكەم جالت قاراپ، مەنى كەۋدەمنەن يتەرىپ قالدى. يتەرگەنى سونشالىق، جەرگە وتىرا قالدىم. سوندا اكەم: «رۇقسات سۇراماي كىرمەكپىسىڭ؟» – دەدى» ء(ال-بۇحاري)[6].

ابدۋللا يبن وماردىڭ (ر.ا.) قىزمەتشىسى نافيع: «يبن ومار بالالارىنىڭ ءبىرى باليعاتقا تولسا، ونى بولەك جاتقىزاتىن. ءسويتىپ، ول يبن ومارعا رۇقساتسىز كىرمەيتىن»، – دەگەن» ء(ال-بۇحاري)[7].

اتو يبن راباحتان: «مەن يبن ابباستان (ر.ا.): «ەكى قارىنداسىمنىڭ الدىنا رۇقسات سۇراپ كىرەيىن بە؟» – دەپ سۇرادىم. يبن ابباس: ء«يا»، – دەدى. مەن سۇراعىمدى قايتالاپ: «ولار مەنىڭ ۇيىمدە، مەنىڭ قامقورلىعىمدا عوي»، – دەگەنىمدە، يبن ابباس: «قارىنداستارىڭدى كيىمسىز كورۋدى قالايسىڭ با؟» – دەدى دە، مىنا اياتتى وقىدى:

(وَإِذَا بَلَغَ الْأَطْفَالُ مِنْكُمُ الْحُلُمَ فَلْيَسْتَأْذِنُوا كَمَا اسْتَأْذَنَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ) [النور: 59].

«ەرجەتكەن بالالارىڭ بۇرىنعىلار رۇقسات سۇراعانداي رۇقسات سۇراپ كىرسىن!» (نۇر، 59-ايات). سونان سوڭ يبن ابباس: «رۇقسات سۇراپ كىرۋ – ادامداردىڭ بارىنە ءۋاجىپ»، – دەدى» ء(ال-بۇحاري)[8].

يبن ماسعۋد (ر.ا.): «ادام اكەسىنىڭ، اناسىنىڭ، اعا-ىنىلەرىنىڭ، اپكە-قارىنداستارىنىڭ الدىنا رۇقسات سۇراپ كىرۋى كەرەك»، – دەگەن» ء(ال-بۇحاري)[9].

جابير (ر.ا.): «ادام اناسىنا، ول قارت بولسا دا، تۋعان باۋىرىنا، اپكە-قارىنداسىنا، اكەسىنە رۇقسات سۇراپ كىرۋى ءتيىس»، – دەگەن» ء(ال-بۇحاري)[10].

بۇل حاديستەردىڭ كوبىسىن يمام ءال-بۇحاري ء«ال-اداب ءال-مۋفراد» جيناعىندا ريۋايات ەتكەن. ال كەيبىر حاديستەردى حافيز يبن كاسير «نۇر» سۇرەسىنىڭ 59-اياتىنىڭ تاپسىرىندە بايانداعان.